Η ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου αφορά τραύμα του συνδέσμου που βρίσκεται στο γόνατο και συνδέει το κάτω άκρου του μηρού με το άνω άκρο της κνήμης. Αποτελείται από 90% κολλαγόνο τύπου Ι και 10% κολλαγόνο τύπου ΙΙΙ . Ο ΠΧΣ εκφύεται μέσα από το έσω τοίχωμα του έξω μηριαίου κονδύλου κινείται προς τα εμπρός και έσω και καταφύεται μπροστά από το μεσογλήνιο ή μεσοκονδύλιο έπαρμα της κνήμης. Η κύρια λειτουργία του (κατά 85%) είναι να εμποδίζει την πρόσθια μετατόπιση της κνήμης σε σχέση με τον μηρό ενώ κατά δεύτερο λόγο παίζει σταθεροποιητικές δράσεις στη στροφή της κνήμης και σε δυνάμεις ραιβότητας-βλαισότητας στο γόνατο.
Επιδημιολογία
Ο Τραυματισμός του ΠΧΣ αντιπροσωπεύει περίπου το 40% έως 50% του συνόλου των συνδεσμικών κακώσεων του γόνατος. Ο τραυματισμός του ΠΧΣ είναι πιο συχνός στους νέους αθλητές . Μεταξύ των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τραυματισμό ΠΧΣ, το σκι και το ποδόσφαιρο κατατάσσονται ως δραστηριότητες υψηλότερου κινδύνου για τον τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου. Οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερη ροπή προς τραυματισμό σε σύγκριση με τους άνδρες (4,5:1) στα περισσότερα αθλήματα, όπως μπάσκετ, βόλεϊ, και ποδοσφαίρο.
Πριν την εξέλιξη της αρθοσκοπικής αποκατάστασης αυτοί οι τραυματισμοί είχαν σαν αποτέλεσμα την εγκατάλειψη των αθλημάτων από τους τραυματίες. Αν και τα αποτελέσματα διαφέρουν, η επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα επιτυγχάνεται μετά από περίπου 9 μήνες, όταν δοθεί η κατάλληλη μετεγχειρητική θεραπεία. Αν παραμείνει χωρίς θεραπεία αυξάνει ή πιθανότητα να εμφανισθούν χόνδρινες βλάβες στο γόνατο, ρήξεις μηνίσκων ενώ η πιθανότητα για ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας αυξάνει στο 60-100% σε σχέση με την ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας μετά από χειρουργική αποκατάσταση που κυμαίνεται στο 14-26%.
Οι ρήξεις του προσθίου χιαστού συνδέσμου συχνά λαμβάνουν χώρα όταν το γόνατο λαμβάνει μια άμεση πλήξη από το μπροστινό μέρος του μηρού, ενώ το πόδι είναι σε σταθερή θέση, για παράδειγμα, ένας ποδοσφαιριστής που πάει να κινηθεί στο πλάι ενώ το πόδι του είναι σταθερό στο έδαφος
Απεικονιστικός έλεγχος
Απλές Ακτινογραφίες
Οι απλές ακτινογραφίες των ασθενών που προσέρχονται για την αξιολόγηση του Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου(ΠΧΣ-ACL) είναι συχνά συμπληρωματικές.
H Μαγνητική τομογραφία είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την επιβεβαίωση της διάγνωσης της ρήξης του ΠΧΣ. Είναι εξαιρετικά ειδική και ευαίσθητη και είναι σε θέση να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις άλλες δομές στο γόνατο καθώς και την αξιολόγηση αμφοτέρων των δεσμίδων του φυσιολογικού ΠΧΣ
θεραπεία
Μεγαλύτεροι ασθενείς
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση της αθλητικής δραστηριότητας σε άτομα ηλικίας > 40 ετών. Συνεπώς τέτοιες αθλητικές κακώσεις, παρατηρούνται πιο συχνά πλέον ακόμα και σε αυτές τις ηλικίες. Παραδοσιακά οι ασθενείς αυτοί αντιμετωπίζονταν με συντηρητικά μέτρα, όμως παρατηρήθηκε αύξηση του ποσοστού των εκφυλιστικών παθήσεων και επεισόδια αστάθειας πάρα τη τροποποίηση της δραστηριότητας τους. Ξεκάθαρα ασθενής άνω των 35 ετών θα επωφεληθούν από τη χειρουργική αποκατάσταση του.
Όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη ενότητα, η ανακατασκευή του ΠΧΣ συνιστάται σε ασθενείς οι οποίοι είναι νέοι και δραστηριοποιούνται σε υψηλού επιπέδου αθλήματα , ή των οποίων η φυσική εξέταση αποκαλύπτει σημαντικά αυξημένη χαλαρότητα του γόνατος. Ο στόχος της ανακατασκευής του ΠΧΣ είναι να επιστρέψει η λειτουργική σταθερότητα στο γόνατο για να επιστρέψει ο ασθενής στην πλήρη δραστηριότητα, καθώς και να αποφευχθεί κάθε περαιτέρω ζημία του μηνίσκου ή του χόνδρου που μπορεί να οδηγήσουν σε πρώιμη έναρξη οστεοαρθρίτιδας . Οι πρόοδοι στη χειρουργική τεχνική, την αναισθησία, τη διαχείριση του πόνου, και τη μετεγχειρητική αποκατάσταση έχουν ως αποτέλεσμα τη μειωμένη νοσηρότητα και τα καλύτερα λειτουργικά αποτελέσματα. Με τις εξελίξεις αυτές, η χρήση της συντηρητικής θεραπείας δεν εφαρμόζεται σε ασθενείς στις προαναφερθείσες ομάδες. Μεγαλύτεροι και λιγότερο δραστήριοι ασθενείς μπορούν να πάνε καλά με συντηρητική θεραπεία που περιλαμβάνει ενδυνάμωση τετρακέφαλου και οπισθίων μηριαίων ( strengthening) . Ωστόσο, ακόμη και σε αυτή την υποομάδα, μερικοί ασθενείς μπορούν να συνεχίσουν να βιώνουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια αστάθειας. Έτσι, το πιο σημαντικό μέρος αυτής της διαδικασίας περιλαμβάνει μια διεξοδική συζήτηση με τον ασθενή.
Επιλογή μοσχεύματος
Για το πιο είναι Το ιδανικό μόσχευμα παραμένει σημείο διαλόγου μεταξύ των ορθοπεδικών χειρουργών. Το ιδανικό μόσχευμα θα πρέπει να έχει δομικές ιδιότητες παρόμοιες με τον φυσικό ΠΧΣ . Επιπλέον, το μόσχευμα θα πρέπει να επιτρέπει την ασφαλή στερέωση, την καλή βιολογική ενσωμάτωση και την ελάχιστη νοσηρότητα στη θέση από οπού ελήφθει. Οι επιλογές αυτομοσχεύματος περιλαμβάνουν τον επιγονατιδικό τένοντα (BPTB), τον τένοντα του τετρακέφαλου και τους οπίσθιους μηριαίους (hamstrings). Λόγω της σχετικής ευκολίας στη λήψη του, τις ανάλογες ιδιότητες με εκείνες του φυσικού ΠΧΣ, την άκαμπτη στερέωση του οστό-προς-οστό και τις ευνοϊκές επιδόσεις το αυτομόσχευμα επιγονατιδικό BPTB ήταν ανέκαθεν το μόσχευμα επιλογής και θεωρείται το χρυσό πρότυπο με το οποίο συγκρίνονται άλλα μοσχεύματα.
